به گزارش روابط عمومی شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان، "علیرضا قاسمی" با بیان اینکه سال 1402 با یکی از خشک‌ترین سال‌های آبی این استان مواجه شدیم،گفت: این درحالیست که وضعیت آب در نیمی از جمعیت این استان به ویژه در منطقه سیستان و شهر زاهدان به سطح بحرانی رسید.

وی افزود: استان سیستان و بلوچستان که با 180 هزار کیلومتر مربع وسعت ،11.4 درصد از مساحت کشور را به خود اختصاص داده شرایط آب و هوایی منحصر به فردی را تجربه می کند. 

وی با بیان اینکه خشکسالی و فقر منابع آبی تنها چالش‌های این روزهای استان نیست،یادآور شد: هزینه‌های بالای تامین، نگهداری و توزیع آب به دلیل پراکندگی جمعیت یکی دیگر از معضلات این استان در خدمات‌رسانی مطلوب به مردم است که با هیچ استان دیگری قابل قیاس نیست. این درحالیست که با وجود سیلاب‌های مخرب و بارندگی‌های شدید کوتاه در بخشی از نواحی جنوب استان باز هم بیش از دو سوم مساحت سیستان و بلوچستان درگیر خشکسالی‌ است و با وجود این رخداد آب و هوایی از تمام امکانات برای تامین آب شرب ساکنان شهرها و روستاها استفاده شد تا تنش‌های آبی مدیریت شود. 

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان سیستان و بلوچستان با بیان اینکه در شمال استان خشکسالی شدید حاکم و چند سال است که حق آبه شرب، کشاورزی و زیست‌محیطی منطقه سیستان از سمت کشور افغانستان محقق نشده است،ادامه داد: این موضوع سبب شده جمعیتی بیش از یک میلیون نفر ساکن در دشت سیستان و بخشی از کلانشهر زاهدان تحت تاثیر این مسئله قرار گیرند. زیرا چاه‌نیمه‌های سیستان که تنها منبع آبی شمال استان محسوب می‌شوند دچار افت سطح آب شده و تنها در چاه‌ نیمه شماره 3 اندک آبی باقی مانده است. 

قاسمی با بیان اینکه از نیمه پاییز 1401 که نگرانی ایجاد تنش آبی به دلیل عدم پایبندی افغانستان به معاهده هیرمند پررنگ‌ شد، دولت و وزارت نیرو طرح‌های پیشنهادی شرکت آب و فاضلاب را برای  تامین آب اضطراری زاهدان و سیستان  مصوب کردند،اظهار کرد: به منظور اجرای این طرح‌ها همه امکانات اجرایی ملی و استانی بسیج شد تا در شدیدترین خشکسالی 50 سال اخیر کم‌ترین تنش آبی در بحث شرب برای مردم سپری شود. 

وی به دو رویکرد طرح تأمین آب اضطراری سیستان و زاهدان اشاره کرد و گفت: حفظ و استفاده بهینه از منابع آبی چاه‌نیمه‌ها و همچنین امکان تأمین و انتقال آب از دشت‌های مستعد برداشت آب زیرزمینی در دستور کار شرکت قرار گرفت و به منظور برداشت بهینه آب ذخایر چاه نیمه دو و چهار به چاه نیمه یک و سه منتقل شد تا هیچ هدررفتی از بابت عدم برداشت آب ایجاد نشود. 

وی خاطر نشان کرد: در ادامه با توجه به کاهش شدید حجم آب در چاه‌نیمه‌های یک و سه، برای حفظ پایداری آب در منطقه، ساخت سکوهای شناور به همراه خرید و نصب انواع پمپ‌های برداشت آب در چاه‌نیمه‌ها برنامه‌ریزی  انجام شد و در طول تابستان حتی در روزهای طوفانی به جهت حفظ پایداری آب در شبکه‌های توزیع، پمپ‌ها به نقاط مختلف با عمق مناسب‌تر جابه‌جا شد تا در شرایط بد آب‌و‌هوایی بهترین خدمات آبرسانی به مردم ارائه شود. 

وی با بیان اینکه پرسنل آبفا در طول یک سال اخیر با کشیک‌های 24 ساعته و همت شبانه‌روزی تلاش کردند تا از بروز هرگونه تنش آبی جلوگیری شود، افزود: این در حالیست که در شرایطی به اذعان سازمان هواشناسی، تنها 10 روز هوای پاک سهم مردم این دیار شد و افزایش بادهای 120 روزه و گرمای بی‌سابقه زندگی را برای مردم سخت کرده بود. 

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان سیستان و بلوچستان به آغاز عملیات اجرایی طرح تامین آب اضطراری با حفر و تجهیز چاه‌ها، اجرای خطوط انتقال آب و برق در سه راهی دشتک با استفاده از ظرفیت دشت‌های مستعد برای برداشت آب از جمله هامونِ هیرمند، حرمک، شیله و لواریاب همزمان با اقدامات لازم برای پایدارسازی آب در سیستان اشاره کرد.

وی با بیان اینکه برای ارتقای کیفیت آب استحصالی از این چاه‌ها، احداث آب شیرین‌کن به ظرفیت 100 هزار مترمکعب در دستور کار قرار گرفت،یادآور شد: مراحل ساخت آن از مهرماه سال 1402 به طور شبانه‌روز آغاز شد.طرحی که بر اساس پروژه های  مشابه ساخت آن در حالت عادی  باید در مدت 3 سال انجام شود، مقرر شده طی 6 ماه و در سه فاز تکمیل و در ابتدای سال جدید به بهره‌برداری برسد. 

وی اظهار کرد: علاوه بر این اقدامات  و طرح‌هایی که از میل نادر، نوار مرزی و آب خوان شرقی توسط شرکت‌های دیگر زیرمجموعه وزارت نیرو در حال انجام است، مانع از ایجاد تنش آبی در سیستان و زاهدان خواهد شد. همچنین در مرکز و جنوب استان طرح‌های توسعه‌ای برای شهرها و روستاها نیز با حمایت و تامین اعتبار مورد نیاز توسط دولت در مرحله انجام و یا تکمیل است. 

وی با بیان اینکه  96 روستای فاقد یا دچار تنش آبی شدید در سال 1402 تامین آب پایدار و رفع تنش شدند،افزود: برای شهر خاش نیز که با تنش شدید آبی مواجه است، اجرای خط انتقال از کارواندر در حال انجام است و 105 روستای بخش مرکزی این شهرستان نیز در طرح قالب طرح جهاد آبرسانی از تنش آبی خارج می‌شوند.برای پایداری آب شهرستان خاش در تابستان سال گذشته 5 حلقه چاه حفر و تجهیز شد و در کنار بازسازی ایستگاه پمپاژ شهر، پمپ‌های معیوب تعویض و یا ارتقا پیدا کرد.

وی تصریح کرد: در سال 1402 حفاری، کف‌شکنی و لایروبی 123 حلقه چاه در سطح شهرها و روستاهای استان انجام شد تا برداشت آب از منابع آب زیرزمینی برای جامعه مصرف‌کننده با اختلال روبه‌رو نشود.

وی از رفع تنش آبی 123 روستای استان با اقداماتی از جمله اجرای خطوط انتقال جدید، حفر و تجهیز چاه نصب پمپ و اصلاح و توسعه شبکه و نصب ترانس برق خبر داد و یادآورشد:در حوزه نوار ساحلی و جنوب استان نیز اقدامات خوبی از جمله تکمیل عملیات اجرایی و اتصال کامل 350 روستا به سد زیردان در شهرستان‌های چابهار، قصرقند و دشتیاری انجام شده است.همچنین اجرای شبکه توزیع 50 روستای بخش مرکزی شهرستان چابهار که در حال حاضر خطوط فرعی در حال انجام، تست و در حال تکمیل ساخت حوضچه‌ها است.

وی با بیان اینکه تاکنون از محل جهاد آبرسانی به میزان 380 کیلومتر لوله‌گذاری انجام شده است، ادامه داد: تکمیل عملیات اجرایی خط انتقال از لاتیدان به روستاهای بخش مرکزی شهرستان چابهار به طول 22 کیلومتر و اتصال به روستای دمبدف به عنوان نخستین روستای هدف، اصلاح خط انتقال از آب‌شیرین‌کن کنارک تا سه راهی ورودی منطقه آزاد به طول 22 کیلومتر که تاکنون 27 کیلومتر لوله تأمین و 18.5 کیلومتر اجرا شده است. 

وی از افزایش ظرفیت شیرین‌سازی آب دریا به میزان 3 هزار مترمکعب در شبانه روز و آبرسانی به روستاهای نوار ساحلی شهرستان دشتیاری خبر داد و گفت: این اقدام با تامین آب و اجرای شبکه توزیع روستاهای فاقد تاسیسات آب بریس، پسابندر،پشت، گواتر و شم ها با جمعیت 7300 نفر از طریق آب شیرین کن 1000 مترمکعبی پسابندر که تاکنون شبکه های توزیع و بیش از 80 درصد خطوط انتقال بین روستاها انجام شده و روستای پسابندر از طریق آب شیرین کن آبدار شده است.

 وی به اجرای شبکه توزیع و خطوط انتقال مجتمع 8 روستایی فاقد تاسیسات طیس کوپانها با جمعیت 5 هزار نفر اشاره کرد و گفت: تا کنون شبکه توزیع روستاها به طور کامل اجرا و خط انتقال به طول 8 کیلومتر انجام شده است و در مرحله شروع بهره برداری قرار دارد.

وی از آغاز تکمیل عملیات اجرایی خط انتقال از محل تصفیه‌خانه پایین دست سد پیشین تا محل مخزن هوتگت با لوله 800 جی آر پی با مبلغ 43.5 میلیارد تومان توسط شرکت کترا و انجام 3 کیلومتر لوله گذاری تا کنون خبر داد.

قاسمی خاطر نشان کرد: بازسازی، خرید و نصب 8 پکیج تصفیه آب در محل تصفیه‌خانه‌های پیرسهراب و بند شیرگواز که تصفیه‌خانه پیرسهراب در مرحله شروع بهره برداری آزمایشی قراردارد و تصفیه خانه شیرگواز تا نیمه ی اردیبهشت 1403 به بهره‌برداری خواهد رسید.

وی در ارتباط با اجرای خط انتقال به مجتمع فضل الهی گفت: پیمانکار آن مشخص شده و تاکنون 15کیلومتر لوله گذاری نیز انجام شده است.علاوه بر این اجرای خط انتقال مجتمع خیرآباد که پیمانکار آن مشخص شده است، در مرحله تجهیز کارگاه و دریافت پیش پرداخت است.همچنین اجرای خط انتقال مجتمع بندینی به طول 7 کیلومتر که لوله گذاری آن تکمیل و در مرحله تست و ساخت حوضچه قرار دارد.

 مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان سیستان و بلوچستان از اجرای خط انتقال و شبکه توزیع مجموعه پزم تیاب و مچان در طرح جهاد آبرسانی و خط انتقال به طول 6 کیلومتر تکمیل و 22 کیلومتر از شبکه اجرا شده وآماده بهره برداری است.

وی از شروع عملیات احداث 25 هزار مترمکعب مخزن ذخیره برای مجتمع آبرسانی زیر مجموعه سد پیشین خبر داد و گفت: تا کنون عملیات احداث 3 باب مخزن سه راهی نگور، اسلام آباد و دمبدف در قالب جهاد آبرسانی آغاز شده است.

وی در ارتباط با جهاد آبرسانی به روستاهای استان سیستان و بلوچستان یادآور شد: طرحی  با همت وزارت نیرو برای تامین آب پایدار تمامی  روستاهای فاقد آب استان و یا دارای تنش آبی در حال اجراست. بزرگترین طرح آبرسانی به لحاظ حجم عملیات و گستردگی جغرافیایی به گونه ای که تمام شهرستان‌های استان را در بر خواهد گرفت و این درحالیست که آبرسانی به 90 روستا با جمعیت 38983 نفر در قالب طرح های ملی، استانی ،محرومیت زدایی و خیران انجام شده است.

وی از الحاق تعداد 1698 روستای فاقد آب و یا دارای تنش آبی بالای 20 خانوار در راستای اجرای تکلیف بند (ج ) تبصره 8 قانون بودجه 1402 و بهره‌برداری رسمی از شبکه آب شرب 155 روستا با جمعیت 62 هزار نفر در اردیبهشت سال 1402 با حضور رئیس جمهوری خبر داد.